سه‌شنبه بزرگ، يكم مارس 2016 بزرگ‌ترين روز براي كانديداهاي رياست‌جمهوري ايالات متحده آمريكاست. در اين روز احزاب عمده ایالات متحده نامزدهای خود را برای ریاست‌جمهوری و معاون ریاست‌جمهوری در کنوانسیونی انتخاب می‌کنند که هر یک از ایالات نمایندگان خود را به آنجا می‌فرستند. تاکنون در سال 2016 چهار ایالت آیووا، نیوهمپشایر، نوادا و کارولینای جنوبی نمایندگان خود را در ماه فوریه انتخاب كرده‌اند. فردا در 12 ایالت، انتخابات مقدماتی خود را برگزار و هزار نماینده دموکرات و 600 نماینده جمهوری‌خواه را که به پشتیبانی از یکی از نامزدهای ریاست‌جمهوری متعهد شده‌اند انتخاب می‌کنند.
سه‌شنبه بزرگ، يكم مارس ٢٠١٦ بزرگ‌ترين روز براي كانديداهاي رياست‌جمهوري ايالات متحده آمريكاست. در اين روز احزاب عمده ایالات متحده – دموکرات و جمهوری‌خواه- نامزدهای خود را برای ریاست‌جمهوری و معاون ریاست‌جمهوری در کنوانسیونی انتخاب می‌کنند که هر یک از ایالات (و چندین قلمروی ایالات متحده) نمایندگان خود را به آنجا می‌فرستند. تاکنون در سال ۲٠۱۶ چهار ایالت آیووا، نیوهمپشایر، نوادا و کارولینای جنوبی نمایندگان خود را – هر یک در روزی متفاوت- در ماه فوریه انتخاب كرده‌اند. فردا در ١٢ ایالت، انتخابات مقدماتی خود را برگزار و هزار نماینده دموکرات و ۶٠٠ نماینده جمهوری‌خواه را که به پشتیبانی از یکی از نامزدهای ریاست‌جمهوری متعهد شده‌اند انتخاب می‌کنند. از آنجا که برای انتخاب‌شدن به عنوان نامزد حزب، یک دموکرات به دوهزارو ٣٨٢ نماینده و یک جمهوری‌خواه به هزارو٢٣٧ نماینده نیاز دارد، سه‌شنبه بزرگ نقش مهمی در انتخاب پرچمدار هر یک از دو حزب ایفا می‌کند.
جناح جمهوري‌خواهان: كابوس ترامپ
در جناح جمهوري‌خواهان دونالد ترامپ، ماركو روبيو، سناتور ايالت تگزاس، تد كروز، از اوهايو، جان كاسیچ و بن كارسون با يكديگر رقابت خواهند كرد. حزب جمهوری‌خواه نگران است تعداد زیاد رقبا باعث شکسته‌شدن آرا و حفظ پیشتازی ترامپ شود؛ مسئله‌ای که از آن راضی به نظر نمی‌رسد. به همين دليل پیش از سه‌شنبه بزرگ بود كه تد کروز و مارکو روبیو در آخرين مناظره تلویزیونی خود شدیدا به دونالد ترامپ تاختند.
ترامپ اما همچنان محبوبیت خود را حفظ و ابراز اطمینان کرده است که از رقابت‌های این روز سربلند بیرون خواهد آمد. روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشي با اشاره به پيشتازي او نوشته است، اگر نامزدي دونالد در كمال تعجب تا نبرد نهايي ادامه پيدا كند، نبايد از منابع قدرت انتخاباتي‌اش متعجب شويم. حمايتي كه از ترامپ شده و او را تا اين مرحله رسانده، نه فقط منعكس‌كننده يك بحران عميق در طيف جمهوري‌خواهان و ائتلاف محافظه‌كاران كه نشانه ضعفي جدي در مجموع ساختار سياسي ايالات متحده است. ترامپ هنوز به كسب حمايت حداكثري شهروندان آمريكايي نزديك هم نشده، اما نتيجه انتخابات درون‌حزبي نوادا نشان داد او توانسته پايگاهي در ميان طيفي از جمهوري‌خواهان به دست آورد. ترامپ از طرفي خواسته ١١ ميليون مهاجر كه اكنون به طور غيرقانوني در ايالات متحده زندگي مي‌كنند از اين كشور اخراج شوند، از ممنوعيت ورود مسلمانان به آمريكا حمايت كرده، از خشونتي كه پليس آمريكا عليه شهروندان به‌كار مي‌گيرد نیز تلويحا حمايت كرده و خواستار برخورد خشن‌تر با مظنونان به تروريسم شده كه به‌وضوح با مخالفت بسياري از چهره‌هاي جمهوري‌خواه روبه‌رو شده است. دونالد ترامپ همچنين در انتقاد از جورج بوش، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا در جنگ عراق از دموكرات‌ها نيز پيشي گرفته و حتي موضع دموكرات‌ها در مذاكرات طولاني‌مدت آنان با شركت‌هاي دارويي براي پايين‌آمدن هزينه‌هاي دارويي را تأیيد كرده است.
فارين پالسي درباره ترامپ نوشته است: «شاید مهم‌ترین تصویر مشترکی که بتوان بین پوپولیست‌های اروپایی و ترامپ پیدا کرد بحث فقدان هویت ملی است که برای دهه‌هاست در سیاست کشورهای اروپایی و ایالات‌متحده رنگ باخته است. حالا، به نظر می‌رسد این موج هویت‌خواهی در کشورهای اروپایی در حال سرایت به ایالات متحده است. ترامپ با شعارهایی نژادپرستانه مثل «نه گفتن به حق تولد برای به‌دست‌آوردن حق شهروندی» یا «با آنها دیگر ما یک پیروز نیستیم»، قدم در راه پوپولیست‌های اروپایی گذاشته است. او در شبکه فاکس‌نیوز در گفت‌وگویش با «بیل او ریلی» می‌گوید: «کشور در حال سقوط به جهنم است». این نوع سخن‌گفتن بسیار شبیه سخنان پوپولیست‌های اروپایی است که او قدم در راه آنها گذشته است. در دنیای ترامپ، کشیدن حصار به دور مرزهای ایالات‌متحده، دفاع از هویت ملی است».
واقعيت اين است كه اين رويكردهاي خارج از چارچوب‌هاي سياسي معمول و در‌هم‌شكستن مرزهاي سياسي به ترامپ اجازه داده است كه تا آراي ميانه‌روهاي خودخوانده و شبه‌محافظه‌كاران را جذب كند، اما بيشترين آراي ترامپ از قشرهاي لايه‌هاي انتهايي طبقات اجتماعي ـ اقتصادي جامعه آمريكا است. واشنگتن‌پست مي‌نويسد در انتخابات درون‌حزبي نوادا ٣٧ درصد از واجدان شرايطي كه به پاي صندوق‌هاي رأي رفتند تحصيلات دانشگاهي نداشتند و ترامپ تقريبا نزديك به ٥٧ درصد آرا را كسب كرد. بيهوده نيست كه ترامپ پس از اعلام پيروزي‌اش گفت: «من عاشق كم‌سوادها هستم!».
واشنگتن‌پست در پايان نتيجه مي‌گيرد آنچه اردوگاه جمهوری‌خواهان و ماشین تبلیغاتی این حزب را با مشکل مواجه کرده، ظهورنکردن یک چهره کاریزماتیک بین نامزدهاست که توانایی و ظرفیت همراه‌کردن اقبال افکار عمومی آمریکا را با این حزب داشته باشد؛ بااينحال براي جلوگيري از يك فاجعه در عرصه سياسي ايالات متحده آمريكا، «سه‌شنبه بزرگ» بايد پاياني بر بازي‌هاي جنجالي و البته خطرناك ترامپ در عرصه انتخابات باشد.
جناح دموكرات‌ها: بيم و اميدهاي كلينتون
در جناح دموكرات‌ها، روز سه‌شنبه بزرگ هم هيلاري كلينتون، وزير خارجه پيشين، و برني سندرز، سناتور ورمونت رو‌درروي يكديگر خواهند ايستاد. گفته شده، کلینتون در اين روز جدی‌ترین رقیب هم‌حزبي خود را شکست خواهد داد. كلينتون با وجود چالش‌هاي جدي، مانند رسوايي دعوای حقوقی ایمیل‌های زمان وزارتش، همچنان موقعيت خوبي دارد.
گرچه نقاط قوت هیلاری کلینتون از او یک نامزد شکست‌ناپذیر (حداقل در حزب دموکرات) ساخته است، با‌این‌حال، بانوی سابق اول آمریکا نقاط ضعف فراوانی دارد. برای بسیاری از رأی‌دهندگان آمریکا؛ به‌ویژه رأی‌دهندگان غیردموکرات، هیلاری کلینتون نماد اولیگارشی خانوادگی است که به همراه شوهرش برای یک ربع قرن بر آمریکا حکومت کرده‌اند. راهیابی یک کلینتون دیگر به کاخ سفید برای این گروه، نشانه ارتجاع و بازگشت به گذشته خواهد بود؛ ازاین‌رو، حداقل برای نسل جوان که از دوران رفاه اقتصادی ریاست‌جمهوری بیل کلینتون، خاطره‌ای در ذهن ندارند، رأی به هیلاری، رأی به آینده قلمداد نخواهد شد. حتی در میان زنان نیز مخالفان و منتقدان هیلاری کم نیستند. هنوز زنان زیادی در آمریکا، سیاسی‌کاری هیلاری بعد از افشای رسوایی اخلاقی بیل کیلنتون را نبخشیده‌اند. از دید این گروه، هیلاری کیلنتون با نادیده‌گرفتن غرور زنانه، به این دلیل در کنار شوهر بی‌وفا و خیانت‌کار خود باقی ماند تا جاه‌طلبی‌های سیاسی خود، ازجمله تکیه‌زدن بر کرسی ریاست‌جمهوری آمریکا را از دست ندهد. از سوی دیگر، هیلاری کیلنتون با وجود شعارهایش در دفاع از طبقه متوسط و آسیب‌پذیر جامعه، چهره‌ای نخبه‌گرا شناخته می‌شود که قادر نیست با توده مردم ارتباط برقرار کند. این موضوع در سال ٢٠٠٨ موجب شد موفقیت نسبتا حتمی هیلاری کلینتون در انتخابات درون‌حزبی، در برابر رفتارهای عامه‌پسند اوباما، نامزد کمتر شناخته‌شده دموکرات‌ها، رنگ ببازد. تکرار این وضعیت هشت سال بعد، دور از انتظار نخواهد بود.
بااينحال همه اين طور فكر نمي‌كنند. ناظران سياسي بر اين باورند که هیلاری این بار می‌داند به چه چیزی می‌خواهد دست پیدا کند؛ او خود را به عنوان قهرمان زنان و کسی که گامی در مسیر پیشرفت فمینیسم برمی‌دارد، معرفی کرده است. درعین‌حال او تلاش می‌کند حمایت اقلیت رؤیت‌پذیر و جوانانی را که به برد باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا کمک کرده‌اند، جلب کند. هیلاری کلینتون نسبت به آنچه در سال ٢٠٠٨ از او دیدیم، کاندیدای بسیار بهتری است.
فرداي سه‌شنبه بزرگ
رأی‌گیری مقدماتی و بحث‌های انجمن‌های حزبی از ماه فوریه آغاز و تا اوایل ژوئن ۲۰۱۶ طول می‌کشد، اما نامزدها به احتمال زیاد قبل از پایان رأی‌گیری مقدماتی، مشخص می‌شوند. رقابت‌های اولیه به اندازه کافی وضعیت کاندیداها را مشخص می‌کند و به طور معمول پیش از برگزاری رأی‌گیری مقدماتی در ماه ژوئن، کاندیدای هر دو حزب مشخص می‌شوند.
این روند در سال‌های گذشته برقرار بوده و به احتمال زیاد برای انتخابات سال جاری هم رخ خواهد داد. در گذشته فرایند نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری در هر حزب شامل دو نامزد بوده است: یک نامزد پیشتاز و یک جایگزین برای نامزد پیشتاز. این نامزدها در چند رقابت حاضر می‌شدند و نامزدهایی که در رأی‌گیری‌های اولیه چند ایالت برنده نمی‌شدند، کار برایشان بسیار سخت می‌شد و نمی‌توانستند حمایت رأی‌دهندگان و حامیان مالی را جلب کنند و به این شکل از صحنه رقابت‌ها کنار می‌رفتند.
منبع: شرق