یک سرمایه‌گذار که مالک چندین شرکت خصوصی در زمینه علم و فناوری است، تصمیم گرفته در چند دهه آینده، فضاپیماهایی را به منظومه‌های ستاره‌ای که چندین سال نوری از زمین فاصله دارند، بفرستد. «یوری میلنر»، دانشمند، ‌میلیاردر و سرمایه‌گذار روس، می‌گوید تصمیم دارد یک برنامه پژوهشی صدمیلیون‌دلاری را برای طراحی و ساخت و ارسال فضاپیما به دوردست‌های کیهان مدیریت کند. این برنامه بلندپروازانه با حمایت «مارک زوکربرگ»، بنیان‌گذار فیس‌بوک، انجام می‌شود. «استیون هاوکینگ»، کیهان‌شناس و فیزیک‌دان برجسته جهان، نیز از این پروژه خصوصی جدید برای اعزام فضاپیما به منظومه‌های همسایه، ظرف یک نسل، حمایت کرده است. درحالی‌که تاکنون هیچ‌یک از ساخته‌های بشر نتوانسته است از مرزهای منظومه شمسی ما بیرون برود و فضاپیماهای وویجر که در سال ١٩٧٧ پرتاب شده‌اند، هنوز از قلمرو خورشید خارج نشده‌اند، ماجراجویان فناوری فضایی می‌خواهند فضاپیمایی را به ستاره‌ای در فاصله چند سال نوری از زمین بفرستند. اما نکته جالب این ماجرا اندازه این فضاپیماهاست. این فضاپیماها برخلاف فضاپیماهای متداول، بسیار کوچک و در حد و اندازه یک سکه کوچک هستند و فقط یک گرم وزن دارند. در این برنامه قرار است نه یک یا دو فضاپیما، بلکه کاروانی متشکل از ده‌ها و صدها فضاپیمای مینیاتوری به این سفر اکتشافی بروند. مقصد این سفر اکتشافی ستاره آلفا قنطوروس است که در صورت فلکی قنطوروس قرار دارد. این ستاره که از همه ستاره‌های جهان به‌ منظومه ‌خورشیدی ما نزدیک‌تر است و با چشم غیرمسلح، به صورت چهارمین ستاره درخشان آسمان شب دیده می‌شود، ٤,٤ سال نوری با ما فاصله دارد. انجام چنین سفری را که در نگاه اول غیرممکن و یادآور داستان‌های علمی - تخیلی است، «بنیاد پیشرفت» متعلق به «میلنر» برعهده دارد. «بنیاد پیشرفت» یک سازمان خصوصی است که با کمک‌های مالی خود، امکان انجام تحقیقات بدیع علمی را فراهم می‌کند. بنیاد پیشرفت برای ارزیابی امکان توسعه سفینه‌هایی برای رفتن به ستاره‌ای دیگر ظرف یک نسل و پس‌فرستادن اطلاعات از آنجا و برنامه‌ریزی برای انجام چنین مأموریتی، گروهی را پدید آورد که متشکل از چند دانشمند برجسته در حوزه پژوهش‌های فضایی است.
قنطوروس نزدیک‌ترین ستاره به ما (پس از خورشید)، حدود ٤٠ تریلیون کیلومتر از ما فاصله دارد و رفتن به چنین ستاره‌ای با فناوری موجود، ٣٠‌ هزارسال طول می‌کشد. اما این گروه بر این باور است که با کمی تحقیق و توسعه بیشتر، شاید امکان ساخت فضاپیمایی که بتواند در مدت ٣٠ سال، به ستاره همسایه برسد، فراهم شود. دکتر «پیتر ووردن»، رئیس بنیاد جایزه پیشرفت و مدیر سابق مرکز تحقیقات ایمز ناسا و همچنین مدیر این پروژه، می‌گوید: «اگر همین چندسال قبل از من سؤال می‌کردید، می‌گفتم که سفر به یک ستاره دیگر با چنین سرعتی غیرممکن است. اما گروه متخصصان ما دریافت که به دلیل پیشرفت‌های تازه در فناوری شاید چنین ایده‌ای عملی باشد». ایده اصلی طراحی و ساخت فضاپیمای اکتشافی ستاره‌ای، مبتنی‌بر کاهش اندازه فضاپیما در حد تراشه‌ ابزار الکترونیکی است. طرح اولیه این است که حدود‌ هزار دستگاه از این فضاپیماهای مینیاتوری به مدار زمین پرتاب شود تا از آنجا راه ستارگان را در پیش بگیرند. یکی از نکات مهم در طراحی و ساخت این فضاپیماها، تأمین نیروی پیشران آنهاست. هرکدام از این فضاپیماها، یک بادبان دارند. این بادبان تا حدود زیادی شبیه به بادبان قایق است، اما به‌جای باد، نور، نیروی پیشران آنها را فراهم می‌کند. البته باید تأکید کرد استفاده از بادبان، ایده جدیدی نیست و پیش از این فعالیت‌هایی برای طراحی و ساخت فضاپیماهای بادبانی خورشیدی (البته در اندازه معمولی) صورت گرفته بود. اما نیروی پیشران این فضاپیمای مینیاتوری بادبانی را یک لیزر بزرگ و پرقدرت مستقر در زمین فراهم می‌کند. گفته می‌شود سرعت حرکت این فضاپیماها با استفاده از چنین فناوری‌ای، به ٢٠ درصد سرعت نور می‌رسد.
این ایده بسیار شبیه به داستان‌های تخیلی است و به همین دلیل برخی بر این باورند که ساخت فضاپیمایی با این مشخصات و رساندن آن به ستاره‌ای دیگر در طول عمر ما غیرممکن است، اما «یوری میلنر» معتقد است می‌توان این غیرممکن را ممکن کرد. برخی از دانشمندان مستقل از این پروژه هم می‌گویند که هرچند موانع تکنیکی و فنی بسیار بزرگی بر سر راه این پروژه وجود دارد، اما شاید بتوان این طرح را عملی کرد.
پروفسور «هاوکینگ» هم که یکی از طرفداران این پروژه است (و درکل طرفدار و حامی خروج بشر از زمین است)، معتقد است پیش از این، چنین رؤیایی غیرقابل‌دسترس بود، اما اکنون این امکان وجود دارد که ظرف ٣٠ سال عملی شود. او می‌گوید: «دل‌بستن فقط به زمین عاقلانه نیست. خطرهای ناشی از رویدادهای نجومی مثل سیارک‌ها یا ابرنواخترها زندگی روی زمین را تهدید می‌کند». پروفسور «هاوکینگ» می‌افزاید: «اگر قرار است به‌عنوان یک گونه، جان سالم به‌در ببریم، در نهایت باید راهی سیاره‌ها و ستاره‌های دیگر شویم». گفتنی است ایده خلاقانه ارسال فضاپیمای مینیاتوری به فضا، به‌یک‌باره به ذهن این دانشمند‌ میلیاردر نیامده است، وی پیش از این هم (البته باز هم با حمایت استیون هاوکینگ)، طرحی صد‌میلیارددلاری برای یافتن حیات فرازمینی ارائه کرده بود. قرار است در این طرح که حدود ١٠سال طول می‌کشد، دانشمندان به بررسی بیش از یک‌ میلیارد ستاره و بیش از صد ‌میلیون کهکشان در مجاورت کهکشان راه‌شیری بپردازند تا نشانه‌هایی از حیات را بیابند.
براساس گزارش نیویورک‌تایمز، بیش از دو‌سوم هزینه‌ این پروژه برای تهیه‌ تجهیزات مورد نیاز و استخدام کیهان‌شناسان صرف می‌شود و سرمایه‌ باقیمانده نیز برای اجاره‌ دو رادیوتلسکوپ‌ بزرگ در ویرجینیای شرقی و استرالیا صرف خواهد شد.

منبع: شرق