جواهر دشت، عروس دشت‌ها در خطه سرسبز گیلان واقع شده است. طبیعت بکر، دشت‌های وسیع و سرسبز، هوای پاک، توصیف ناپذیر و بسیاری دیگر در این منطقه زیبا در شرق گیلان جمع شده تا گردشگران و مسافران ایرانی و خارجی را به آغوش خودفرا خواند.
قبل از ورود به جواهردشت آستانه متبرکه «نقره عباس» در دشتی زیبا و وسیع قرار دارد، که معمولاً اهالی و مسافران برای زیارت و سیاحت به آنجا می‌روند تا چشم انداز زیبای آن را ببینند. وجود گیاهان زیبا مانند «میش گوش» و انواع گل‌های مختلف بارنگ‌های متفاوت از جمله زیبایی‌های این منطقه است، از کنار بقعه، محله و خانه‌های زیبای آن که با سقف‌های شیروانی روزبه روزدر حال افزایش هستند، خود نمایی می‌کنند.
در سراشیب سبزه زاران دشت و زمین‌هایی که زیر کشت سیب زمینی‌اند، صدای دل‌نشین زنگوله‌های گوسفندان در حال چریدن شما را به آرامش فرا می‌خواند. زمین‌های محصور شده با سیم خاردار و دیوارهای سنگی همه و همه نشانگر زیبایی و حد و مرزهای همسایگی و باغ‌های کشاورزی است. جواهر دشت آب لوله کشی ندارد و مردم منطقه آب شرب خود را از چشمه‌های داخل محله تأمین می‌کنند.
وسعت سبزه زارانی چون ناصره دشت، لووه سر و… ، منظره چریدن گاوها و گوسفندها هر بیننده‌ای را بیشتر دلباخته و مشتاق می‌کند و طبیعت زیبا، باصفا و دیدنی جواهر دشت قلب‌ها را گرفتار و پایبند خویش می‌سازد. این همه نشاط و سرور و جنب وجوش مرهون هوای سالم و روح بخش کوهستانی جواهر دشت است.
در ضلع جنوبی جواهر دشت قله بلند و زیبای سماموس با غرور و سرافرازی قد برافراشته و با ارتفاع ۳۶۲۰ متر از سطح دریا این دشت را در پناه خویش گرفته است. برای رسیدن به قله سماموس حتماً باید یک راهنمای محلی به همراه گردشگران و مسافران باشد تا آنان راه را گم نکنند. در کتب محققان دارالمرز گیلان، از آستارا تا آستار آباد، رویان و رستمدار، راهنمای گیلان و کتاب گیلان درباره جواهر دشت جز چند نام درباره آستانه متبرکه دیده نمی‌شود.
به گفته سالخوردگان محلی، چون در دوران قدیم جواهر نامی در این آبادی بزرگتری و سروری مردم را داشت به احترام او نام آبادی را جواهر دشت نهادند. عده‌ای دیگر عقیده دارند که چون زمین‌های دامداری و جنگل‌های اولیه تبدیل به چمن زار و سبزه زار شده و زیبایی سبزه‌ها و چشمه سارها و مرغوبیت زمین برای کشت و کار مفید بود از آن رو این محل را جواهر دشت گفتند.
عده‌ای دیگر معتقدند حدود آبادی این روستا بیش از ۴۰۰ سال است، اما مشاهدات عینی و بررسی‌های لازم آن چنان که توصیف می‌کنند به نظر نمی‌رسد، زیرا نه آثار تاریخی و ملاک و دلایل مستندی وجود دارد و نه بزرگان علم و ادب و محققان اندیشمند چیزی درباره جواهر دشت نوشته‌اند.
به هر حال عمر آبادی جواهر دشت از ۳۰۰ سال نباید بیشتر باشد و حضور مردم و ازدیاد جمعیت به خاطر هوای پاک و چراگاه‌هایی است که مردم را برای سکونت موقت به این آبادی کشانده است. زمین مرغوب و با ارزش و هوای پاک و سالم دلیلی بر جواهر بودن این دشت است. بازاری در نقطه ورودی این آبادی وجود دارد و دکان‌های قصابی، خواربار فروشی و قهوه خانه در آن واقع شده است که در آن مردمی خونگرم و میهمان نواز آمده پذیرایی از مسافران هستند.
همه ساله مسابقات کشتی گیله‌مردی و طناب کشی و اسب دوانی و… با مشارکت سازمان میراث فرهنگی گیلان و بخش خصوصی در این منطقه زیبا برگزار می‌شود، که خیل عظیمی از علاقه‌مندان و گردشگران را به خود جذب می‌کند. دامداران در گذشته از اول بهار به جواهر دشت می‌آمدند و اوایل فصل سرما دام‌های خود را به محله‌های پایین می‌بردند، اما هم اکنون تنها در زمان معینی برای بهبود وضع جنگل و مرتع و دشت دام‌های خود را به ارتفاعات برده و در وقت معین نیز بازمی گردانند.
مسیر دسترسی به جواهر دشت
برای دسترسی به این روستا ابتدا بایستی وارد شهر کلاچای یا چابکسر در شهرستان رودسر استان گیلان شوید. برای ورود به چابکسر از استان مازندران و پس از گذر از رامسر، در فاصله ۵ کیلومتری از رامسر به چابکسر وارد می‌شوید. از چابکسر به سمت غرب و به سوی کلاچای و با طی مسیری به مسافت ۷ کیلومتر به جاده سیاهکل رود می‌رسید. برای ورود از مسیر کلاجای نیز بعد از شهرستان رودسر به سمت شرق و با طی مسیر ۹ کیلومتر به شهر کلاچای رسیده، سپس با طی مسیری به طول کیلومتر به جاده سیاهکل رود خواهید رسید.
با ورود به این جاده و با گذر از میان باغات همیشه سبز پرتقال به روستای سیاهکل رود و خیاط محله وارد می‌شوید. روستای خیاط محله محل پارک خودروهایی است به نام جیپ KM که دو دیفرانسیل بوده و اکثراً فاقد پلاک‌اند. خودرویی که برای کارهای کشاورزی و تفریحی مردم منطقه کاربرد بسیاری دارد. اگر قصد دارید با استفاده از وسیله نقلیه خود به جواهر دشت بروید بایست بسیار احتیاط کنید و وضعیت جاده را از رانندگان بپرسید. در غیر این صورت بایست از خوروهای فوق یا جیپ‌های روسی استفاده نموده و یا خودروی شما مجهز به کمک (دو دیفرانسیل) باشد.
البته جاده ورودی به این روستا تا اویل جنگل و بعد از منطقه چاشت خورلات آسفالت است. ولی اکثر مسیر که در جنگل قرار دارد خاکی است. گذر از داخل مسیر جنگلی همراه با مشاهده گله دام‌ها و گوسفند و اسب واقعاً دیدنی است. بعد از اتمام جنگل مراتعشروع شده و با گذشت از امام زاده‌ای به نام نقر عباس و در رأس قله که امامزاده واقع است، منطقه زیبای جواهر دشت نمایان می‌شود. قهوه خانه‌های بین راهی محلی مناسب برای خوردن چای و استراحت است که معمولاً رانندگان دقایقی را در کنار یکی از آنها می‌ایستند.
بهترین فصل برای بازدید از جواهر دشت
از اواخر فصل بهار تا اوایل پاییز، به ویژه در ماه‌های گرم تابستانی سفر به جواهر دشت حال و هوای دیگری دارد. زمستان‌ها، جواهر دشت به دلیل بارش سنگین برف معمولاً خالی از سکنه می‌شود.
منبع: کجارو