با توسعه بسیار سریع فناوری در سالهای اخیر، تغییرات زیادی در همه حوزههای انسانی به وجود آمده است، اما این پیشرفتها چه تأثیری میتواند بر ورزشکاران جهان داشته باشد؟ در اینجا به تغییراتی که فناوریهای در حال توسعه کنونی ممکن است در 40 سال آینده بر المپیک داشته باشد، اشاره شده است.
با توسعه بسیار سریع فناوری در سالهای اخیر، تغییرات زیادی در همه حوزههای انسانی به وجود آمده است، اما این پیشرفتها چه تأثیری میتواند بر ورزشکاران جهان داشته باشد؟ در اینجا به تغییراتی که فناوریهای در حال توسعه کنونی ممکن است در ٤٠ سال آینده بر المپیک داشته باشد، اشاره شده است.
اصلاح ژنتیکی کریسپر
رویکرد و آرمان مسابقات المپیک امروزی، برگزاری یک رویداد عادلانه است، به همین دلیل استفاده از هر روشی که موجب برتری ناعادلانه یک ورزشکار بر دیگران شود، مذموم است. با این دیدگاه است که برگزارکنندگان المپیک با جدیت با موضوع دوپینگ (استفاده از مواد نیروزا که موجب برتری موقتی یک ورزشکار بر حریفان میشود)، برخورد میکنند. هماکنون همه ورزشکاران المپیک در رقابتی شرکت میکنند که همه شرکتکنندگان ژنتیکی دارند که با آن متولد شدهاند. اما با پیشرفتهای آینده، افراد میتوانند فارغ از تواناییهای محدودی که از والدینشان به آنها منتقل شده، قابلیتهای خارقالعادهای را به نمایش بگذارند. البته این امر ممکن است با قوانین بازی منصفانه کنونی المپیک سازگار نباشد. جهان ژنتیک در سالهای اخیر به پیشرفت زیادی رسیده است، برای مثال، در روش کریسپر که شامل ویرایش دیانای است، میتوان عیوب ژنها را حذف کرد. در اصل، بیشتر تحقیقات بر رفع عیوب دیانای که عامل بیماریهای ارثی است، متمرکز است اما میتوان تصور کرد که در آینده تیمهای ورزشی از این روش برای افزودن مزایای ژنتیکی خاص به دیانای انسان استفاده کنند. برای مثال رشد قد را در بازیکنان بسکتبال یا والیبال افزایش میدهد، انعطاف بیشتری به بدن ژیمناستیککاران ارائه میکند یا میزان وزنی را که وزنهبرداران میتوانند تحمل کنند، افزایش میدهد. بر این اساس، المپیک سال ٢٠٥٦ شاید شاهد گروه جدیدی از ورزشکاران براساس قابلیتهای ژنتیکی اصلاحشده باشیم.
پروتزها و اندام بیونیکی
بهزودی اندام بیونیکی میتواند قابلیت بدن یک ورزشکار سالم را برای ورزشکاران پارالمپیکی به ارمغان آورد. برای مثال، پاهای پروتزی امروزی به معلولان امکان میدهد تا از آنها در ورزشهای مختلف استفاده کنند. درحالحاضر، این پروتزها به شکل تیغههای ساده است، اما برخی افراد استفاده از همین تیغهها را نیز غیرعادلانه خواندهاند. اسکار پیستوریوس، دونده معلول آفریقایی با یک جفت پروتز تیغهای در المپیک ٢٠١٢ مسابقه داد، یعنی یک معلول به جای شرکت در مسابقات پارالمپیک (ویژه معلولان) در مسابقه المپیک شرکت کرد، اما پیش از آن در آزمایشهایی شرکت کرد که نشان میداد تیغههای فیبرکربن پای مصنوعی وی هیچ مزیت ابرانسانی بر سایر معلولان ندارد. درحالحاضر مفاصل زانو و مچ پای قدرتی در حال ساخت است که بسیار بهتر از اندام انسانی عمل خواهد کرد. از سوی دیگر، باید به لنزهای بیونیکی اشاره کرد که دید سه برابر بیشتر از چشم انسان ارائه میکند. دستهای مصنوعی جدید نیز در حال تولید است که با قدرت فکر کار میکند و حس لامسه دارد. حتی ممکن است یک قلب بیونیکی نیز تولید شود که یک جریان ثابت خون را در بدن برقرار كند.
تحریک نورون، مغز و تکینگی
در المپیک امسال، برخی ورزشکاران تلاش کردند تا از مزایای تحریک نورون استفاده کنند. کار هدستهای نوظهور «Neuropriming»، تـــحــریـــک الکتریکی مغز است تا آن را برای فعالیت آماده کند. شرکت سازنده این ابزار مدعی است این هدست، قدرت و سازماندهی سیگنالهای ارسالی به عضلات را ارتقا میدهد.
فاطمه کاظمی
منبع: شرق