شنبه لوزان، یکشنبه لندن و دوشنبه لوکزامبورگ. سردرگمی سیاسی و بنبست نظامی. یک بار در جمع بازیگران منطقهای، بار دیگر در حلقه متحدان اروپایی و سومین روز هم تجدید دیدار امریکایی- اروپایی دیگری برای اتخاذ تدابیر تنبیهی.
شنبه لوزان، یکشنبه لندن و دوشنبه لوکزامبورگ. سردرگمی سیاسی و بنبست نظامی. یک بار در جمع بازیگران منطقهای، بار دیگر در حلقه متحدان اروپایی و سومین روز هم تجدید دیدار امریکایی- اروپایی دیگری برای اتخاذ تدابیر تنبیهی.
به گزارش الجی و به نقل از اعتماد، جان کری، وزیر امور خارجه امریکا در پایانیترین هفتههای حضور در این مسند میخواهد به سر و روی پرونده سوریه شکل و شمایل بهتری بدهد. در لوزان تلاش میکند در جامه میانجی میان قدرتهای منطقهای فرو برود و به ظن خود ریش سفیدی کند و در لندن و لوکزامبورگ تلاش میکند در مسند یکی از مخالفان سر سخت دولت بشاراسد، رییسجمهور سوریه حاضر شود. اصلیترین برآیند نشست روز دوشنبه در لندن، تهدید دولت بشار و روسیه به تحریمهای بیشتر اقتصادی بود که به سرعت در رسانههای بینالمللی بازتاب پیدا کرد. بحث تحریم روسیه با مقوله تحت فشار قرار دادن بشار اسد متفاوت است و شاید دولت بشار در موقعیتی باشد که در بازی برد و باخت وقعی هم به این قبیل تحریمها ننهد اما برای روسیه سخن شنیدن در خصوص تحریم آسان نیست. ساعاتی پس از درج این خبر در رسانههای مهم اروپایی، امریکایی و منطقهای، فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پشت تریبون آمد تا از زهر کلامهای منتشر شده در این خصوص بکاهد. وی به صراحت اعلام کرد که «روسیه به دلیل محاصره حلب تحریم نمیشود. اما امکان دارد اقدامات دیگری علیه دمشق در دستور کار قرار گیرد. البته هیچ کدام از اعضای کشورها در این مورد پیشنهادی ندادهاند».
طرحی برای تحریم روسیه نداریم
موگرینی در اینخصوص افزود: هیچ کدام از اعضای اتحادیه اروپا در نشست لندن طرحی را علیه روسیه و برای تحریم این کشور به دلیل بحران سوریه ارایه نکردند. هیچگونه طرح مشخصی مطرح نشد اما انعکاس این مساله در رسانهها بسیار پررنگ بود. البته درخصوص سوریه وضع تحریمها روی میز است و البته که این تنها اهرمی نیست که در جعبه اتحادیه اروپا در اختیار داریم.
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درخصوص مساله روی میز در نشست لوکزامبورگ نوشت: اصلیترین مساله، سوریه است. من در این نشست طرحهایی را با این مضمون که چرا و چگونه اتحادیه اروپا میتواند بهتر و بیشتر در این پرونده نقشآفرینی کند روی میز میگذارم.
وی با بیان اینکه در نشستهای لوکزامبورگ استفان دی میستورا حضور دارد، افزود: اتحادیه اروپا بازیگر نظامی در صحنه سوریه نیست اما ما از هرگونه طرحی که به آتشبس در این کشور منتهی شود، استقبال میکنیم.
موگرینی در حالی تلاش میکند آب گلآلوده میان روسیه و همتاهای اروپایی خود را تیرهتر از این نکند که برخی منابع اروپایی روز گذشته به فارن پالیسی اطلاع دادهاند که قرار است در نشست لوکزامبورگ در خصوص نوع تنبیه مسکو به دلیل اقدامهایش در حلب سوریه تصمیمگیری شود. فارن پالیسی در این خصوص مینویسد: گفته میشود که اروپاییها در حال بررسی اعمال تحریم ضد حدود 20 مقام سوری به دلیل نقش داشتن در حملات به حلب هستند. این در حالی است که در پیشنویس قطعنامه پیشنهادی قبلی وزرای خارجه اروپایی، اشاره مستقیمی به روسیه نشده بود اما بعدا به دنبال اصرار و تاکید دولتهای انگلیس، فرانسه و آلمان، در نسخه به روز شده قطعنامه به دولت روسیه اشاره مستقیم شده است. اتحادیه اروپا در حال حاضر 200 مقام سیاسی و نظامی سوری را در لیست تحریمی خود قرار داده که این تحریم شامل ممنوعیتهای سفری و بلوکه اموال میشود. شخص بشار اسد نیز در سرلیست این تحریمها قرار دارد. تحریمهای اتحادیه اروپا همچنین شامل تحریمهای اقتصادی و نفتی هم میشود.
«نه» غرب به گزینه نظامی وسیعتر
نشست جان کری با وزرای امور خارجه 9 کشور اروپایی در لندن با این تفسیر خبری به پایان رسید که هیچ کس به دنبال بسط گزینه نظامی در سوریه نیست. اروپاییها و امریکا هر چند در مسیر مبارزه نظامی با داعش در سوریه تمام توان خود را به کار گرفتهاند اما حقیقت این است که به دنبال گزینه نظامی در مواجهه با بشار اسد نیستند. این گزاره از آنچه در نشست روز دوشنبه در لندن گذشت کاملا قابل درک است. امریکایی که با حمایت اروپاییها به افغانستان و عراق حمله کرده بود و حتی در مساله لیبی نیز کم و بیش گزینه نظامی را پررنگ کرد؛ در سوریه به دنبال خندقی نمیگردد که خود و متحدانش را بیش از این گرفتار کند.
پیروزی در حلب، پایان جنگ نیست
جان کری در بخشهایی از سخنان خود در لندن گفت: برخی افراد میپرسند اگر حلب سقوط کند، چه اتفاق میافتد. خوب روسها باید بدانند و اسد باید بداند که این جنگ در این صورت به پایان نمیرسد. این جنگ بدون یک راهحل سیاسی نمیتواند پایان یابد. حتی اگر حلب سقوط کند، این معادله اساسی در جنگ را تغییر نخواهد داد چرا که کشورهای دیگر، از اپوزیسیون حمایت خواهند کرد و آنها به ایجاد تروریستهای بیشتر ادامه خواهند داد و در پایان، این سوریه و همچنین منطقه قربانی خواهند بود.
ناگهان هیات سوری در مصر
یک منبع امنیتی در فرودگاه بینالمللی قاهره از سفر چند ساعته یک هیاتی بلندپایه از دولت سوریه به مصر خبر داده و اعلام کرد که این هیات در جریان این سفر با مقامهای مصری درباره آخرین تحولات اوضاع در سوریه گفتوگو کردهاند. به گزارش تسنیم، یک هیات سوری، متشکل از 6 مقام دولتی سوریه با یک هواپیمای ویژه از دمشق وارد قاهره شد و نیروهایی از دستگاه اطلاعات جنگی مصر برای استقبال از این هیات سوری حاضر شدند. در جریان این سفر چندساعته، دو طرف درباره «آخرین تحولات سوریه و تلاشهای در دست انجام برای حل سیاسی بحران، که متضمن وحدت و ثبات سوریه، مرتفع ساختن مشکلات سوریها و مبارزه با گروههای تروریستی باشد، صحبت کردند. این سفر از جانب دولت مصر یا همتای سوری آن اعلام نشده است».
آتشبس 8 ساعته روسیه
روسیه 8 ساعت آتشبس انساندوستانه در حلب اعلام کرد. آتشبسی که از 8 صبح روز پنجشنبه آینده، 29 مهرماه، آغاز خواهد شد. در این هشت ساعت 2 گذرگاه امن برای خروج عناصر مسلح سوری از شرق حلب باز خواهد شد.
فدریکا موگرینی در واکنش به این اقدام روسیه آتشبس 8 ساعته را گام مثبتی خواند اما تاکید کرد که کاروانهای امدادرسانی سازمان ملل برای کمک به حلب به حداقل 12 ساعت آتشبس نیاز داد.
آخرین اظهار نظرها
.
فکری ایشیک، وزیر دفاع ترکیه: در حال حاضر نیروهای ترکیه کنترل یک خط مرزی 90 کیلومتری را برعهده دارند که 20 کیلومتر به داخل سوریه گسترش یافته است. نیروهای مسلح ترکیه قصد دارند بیش از پیش به پایگاههای تروریستهای داعش نفوذ کنند و این منطقه امن را تا 45 کیلومتر گسترش دهند. ما یک منطقه امن در شمال سوریه ایجاد خواهیم کرد و در نتیجه قلمرویمان را از این تهدید پاک میسازیم. در حال حاضر تروریستهای داعش زمان سختتری را سپری میکنند. مخالفان سوریه تحت حمایت ترکیه شهر دابق را از داعش پس گرفتند.
نومان کورتولموش، معاون نخستوزیر ترکیه: ادامه جنگ در سوریه، گسترش جنگ میان روسیه و امریکا را غیرقابل اجتناب خواهد کرد، چرا که دو کشور در آستانه جنگ قرار گرفتهاند.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه: این احتمال وجود دارد که گفتوگوهای صلح سوریه در چهارچوب لوزان ادامه پیدا کند.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه: طرح و ابتکارعمل «استفان دیمیستورا» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه، الگوی اصلی اقدام در کشور سوریه خواهد بود. این الگو براساس ابتکار عمل دیمیستورا درخصوص ایجاد گذرگاههای انسانی و پارامترهای کمکرسانی در سوریه ارایه شده است. در رابطه با این الگوی اصلی در لوزان بحث و گفتوگو شده است. تصمیمات یکجانبه غیرممکن است. روسیه هرگز طرحی را به صورت یکجانبه پیشنهاد نداده است.