جهان ما پر از یادگارهای پیشینیان‌مان است. یادگارهایی که گاه در غالب یک ساختمان و گاه در غالب یک مجسمه کوچک خود را به ما نشان می‌دهند. 

حلب، سوریه

تا زمان انتشار این مطلب، بازدید از این شهر باستانی که محل تقاطع چندین تمدن کهن به شمار می‌رود، برای گردشگران امکان‌پذیر نیست. بخشی از این جواهر خاورمیانه که قدمت آن به ۸۰۰۰ سال می‌رسد و قلعه مرکزی آن که به قسمت‌های جدید این شهر مشرف است، در جریان جنگ داخلی جاری سوریه با خاک یکسان شده است.

شبه‌جزیره بوروپ، استرالیا

موروجوگا، که به نام شبه‌جزیره بوروپ نیز شناخته می‌شود، در شمال غربی استرالیا واقع شده و به صورت بالقوه، قدیمی‌ترین سنگ‌نگاره‌های جهان را در خود جای داده است. برخی از بیش از یک میلیون تصویر موجود در این مکان، ۴۰۰۰۰ سال قدمت دارند. متاسفانه این سنگ‌نگاره‌ها در معرض تخریب و نابودی هستند.

ارگ اربیل، عراق

یکی از کهن‌ترین مناطق مسکونی جهان، این ارگ عظیم است که قدمت آن به هزاره پنجم پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد. این بنای کهن که به شهر امروزی اربیل در بخش کردنشین شمال عراق مشرف است، در سال ۲۰۱۴ میلادی در لیست بناهای حفاظت‌شده یونسکو قرار گرفت.

تپه گوبکلی، ترکیه

نگاره‌های یافت شده در تپه گوبکلی که در ابتدای هزاره ۱۰ قبل از میلاد بنا نهاده شده است، ممکن است انسان را به یاد باغ بهشت و داستان آدم و حوا بیاندازد. حکاکی‌های ستارگان، حیوانات و گیاهان عجیب و مرموز، این داستان را در ذهن تشدید می‌کنند. همچنین، در این معبد عظیم که امروزه در میانه بیابان واقع است، مجسمه‌هایی از انسان نیز یافت شده است.

غار ال کاستیّو، اسپانیا

کهن‌ترین نقاشی‌های شناخته شده در جهان، در غار ال کاستیّو وجود دارند. این غار که در منطقه کانتابریا در شمال اسپانیا واقع شده است، تصاویری را در خود جای داده که قدمت برخی از آن‌ها به ۴۰۰۰۰ سال می‌رسد. بسیاری از این تصاویر، جای دست‌های انسان است که هنرمند باستانی با دهان خود رنگ‌ها را روی آن پاشیده است تا نسخه باستانی استنسیل را از خود به یادگار گذاشته باشد.

غارهای لاسکو، فرانسه

بیش از ۲۰۰۰ تصویر موجود از اسب‌ها، گاوها، گربه‌سانان و پرندگان و البته انسان‌های شکارچی بر دیوارهای این غار، طوری زنده و واضح‌اند که گویی به تازگی نقاشی شده‌اند. اما قدمت این تصاویر به ۱۷۰۰۰ سال می‌رسد! این غار که در جنوب غرب کشور فرانسه قرار دارد در سال ۱۹۴۰ میلادی کشف شد و درهای آن به روی بازدیدکنندگان بسته است. اگرچه، گردشگران می‌توانند از کپی ساخته شده از آن دیدن کنند.

غار پوتوک، اسلوانی

انسان‌های کرومگنون (اولین گونه از انسان‌ها از نظر آناتومی با انسان مدرن یکسان بودند) در حدود ۳۶۰۰۰ سال پیش در سرزمینی که امروزه اسلوانی نامیده می‌شوند، سکنی گزیدند. این انسانها در مجموعه‌ای از غارها در قلب اروپا که طولشان به ۷۰۱۰ متر می‌رسد، زندگی کرده و از آن به عنوان پناهگاه، ایستگاه شکار و حتی جایی برای اجرای انواع مراسم استفاده می‌کردند!

اریحا، فلسطین اشغالی

دیوارهای اریحا فرو‌ریخته‌اند اما ویرانه‌های آن از بزرگترین جاذبه‌های گردشگری کرانه باختری رود اردن به شمار می‌روند. این منطقه که در زمره قدیمی‌ترین محوطه‌های مسکونی جهان به شمار می‌آید، در حدود ۱۱۰۰۰ سال پیش بنیان گذاشته شده است. در همان نزدیکی، خطوط تله‌کابین گردشگران را به بالای کوه وسوسه می‌برد. این کوه جایی است که به روایت انجیل، حضرت مسیح (ع) در آنجا توسط شیطان وسوسه شد.

جکانتیا، مالت

معابد باستانی جکانتیا چیزی در حدود سال ۳۶۰۰ قبل از میلاد در جزیره گزو در مالت بنیان گذاشته شدند. این بناها که از قدیمی‌ترین سازه‌های دوره نوسنگی به شمار می‌روند، معابدی هستند که به الهه، مادر زمین اختصاص داشته‌اند. از سازندگان این معبدها اطلاعاتی در دست نیست، اما در افسانه‌ها آمده که غول‌های سنگی آن‌ها را ساخته‌اند!

شهر سوخته، سیستان و بلوچستان

بقایای شهری باستانی در ایران است که در ۵۶ کیلومتری زابل و در حاشیه جاده زابل-زاهدان در شرق ایران در استان سیستان و بلوچستان واقع شده‌است. این شهر بر روی آبرفت‌های مصب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون و زمانی در ساحل آن رودخانه بنا شده بود. دوره بنای این شهر بزرگ با دوره برنز تمدن جیرفت مقارن است و ایرانیان در حدود ۶۰۰۰ سال پیش در این شهر زندگی می‌کرده‌اند.

گفته می‌شود، شهر سوخته پیشرفته‌ترین شهر جهان قدیم بوده‌است و حتی بسیار پیشرفته‌تر از دولت شهر کرت که سینوهه در کتاب خود از آن یاد کرده‌است.

برای نخستین بار در شهر سوخته یک چشم مصنوعی پیدا شد. مطالعات اولیه نشان داده‌اند که چشم چپ زن تنومند مدفون در قبر شماره ۶۷۰۵ مصنوعی بوده‌است.

جنس و ماده‌ای که چشم مذکور با آن ساخته شده‌است هنوز به دقت روشن نشده و تشخیص آن به آزمایش‌های بعدی موکول شده‌است اما به نظر می‌رسد که چشم مزبور از جنس قیر طبیعی بوده که با نوعی چربی جانوری مخلوط شده‌است. در روی این چشم مصنوعی ریزترین مویرگ‌های داخل کره چشم توسط مفتول‌های طلایی به قطر کمتر از نیم میلی‌متر طراحی شده‌اند.

بررسی‌های انسان شناسانه نشان داده که به احتمال بسیار زیاد زن مزبور دارای سنی بین ۲۵ تا ۳۰ سال بوده و دو رگه (سیاه و سفید) بوده‌است. اشیا پیدا شده در این قبر دو قسمتی عبارت بوده‌اند از ظرف‌های سفالی، مهرهای تزیینی، یک کیسه چرمی و یک آینه مفرغی.

قدمت این قبر و چشم مصنوعی به حدود ۲۸۰۰ سال بیش از میلاد و ۴۸۰۰ سال پیش از این می‌رسد. مطالعه جهت دستیابی به اطلاعات بیشتر در این مورد چشم و اسکلت ادامه دارد.

کشف بازی‌ای شبیه به تخته نرد امروزی نیز یکی دیگر از شگفتی‌های این شهر است؛ و با توجه به قدمت شهرسوخته می‌توان گفت که قدیمی‌ترین تخته نرد جهان متعلق به این مردم است. درگورستان شماره ۷۶۱ بازی ای شبیه به تخته نرد امروزی با ۶۰مهره پیدا می‌شود که قدیمی تر و شبیه تر نسبت به بازی سومریان در حدود ۵۰۰۰ هزار سال پیش است.

همچنین در این شهر کوزه‌ای کشف شده است که گفته می‌شود نخستین انیمیشن جهان بر روی آن نقاشی شده است. طرح آن، طرح بزی است که جهش کرده و به روی یک بوته می‌پرد.

منبع: کجارو